Görsel Bir Araç Kullanmadan Anlatmna:
Öğretmen bu teknikte, hiçbir görsel araç kullanmadan olaya uygunjest ve mimiklerini kullanarak hikaye anlatabilir. Bu teknikte, destekleyici bir araç olmadığı için anlatım biçiminin yapısı oldukça önemlidir.
Öğretmen, çocukları onu rahatça görebilecekleri şekilde oturtur. Öğretmen de oturabilir. Hikayeyi anlatmaya geçtiğinde ses tonu canlı, durakları, sözcüklerin telafuzu doğru olmalıdır. Olay kahramanlarının özelliklerine göre gerekli ses değişiklikleri (taklide dayalı) yapılmalı, olaydaki hareketi çocukların hissetmesi sağlanmalıdır. Ancak gereksiz abartılardan kaçınılmalıdır. Aksi halde çocuklar ne anlatıldığına değil, nasıl anlatıldığına dikkatlerini yöneltebilirler. Buda temanın yakalanmasını zorlaştmr.
Bu teknikte ve daha önce sözü edilen tekniklerde de geçerli olmak Üzere hikaye ara ara kesilerek, "daha önce ne olmuştu?", "bundan sonra ne olabilir?", "sizce doğrumu?", v.b. sorularla hikaye bütünlÜğÜ bozulmamalıdır. Bu gibi sorular anlatım bittik(en sonra hikaye ÜstÜnde tartışmak amacıyla kullanılabilir.
Üzerinde durulması gereken bir başka önemli noktada, kitap okuma dahil tüm tekniklerden sonra çocuklardan aynı hikayenin tekrar edilmesi istenmemelidir.
Bu dönemde çocukların hayal dünyasının zengin olması nedeniyle, kendi yaratıcılıklarını da kullanarak hikayede değişiklikler yapacakları unutulmamalıdır.
Aynı tekrarı isteme çocuklar için zorlayıcıdır. Başarılı olamayacakları için, çocukların hikaye yaratmadan kaçınmalarına neden olacaktır. Oysa iyi hazırlanmış bir ortamda çocuklar resimleri yorumlayarak (resim okuma) olayı kendi ifadelerini ve yaratıcılıklarını kullanarak hikaye anlatmayı başarabilirler.
Öğretmen kullandığı bu teknikler dışında, bu konuda bilgili ve deneyimli konuk anlatıcıları da sınıfa davet edebilir. Farklı bir kişi, farklı bir ses tonu çocuklar için ilginç olabilir.[hr]
Çocuğa Kitap Köşesi Hazırlama
Kitap sevgisini ve okuma ilgisini geliştirmede bir kitap köşesi oluşturulması büyük önem taşımaktadır.
Yaşlara göre bir kitap köşesi oluşturma farklı özellikler göstermektedir. ıster evde, ister kururnda kitapların bir düzen içinde sunulması küçük yaşlardan itibaren ilginin bu yöne çekilmesini kolaylaştıracaktır.
Bir yaşından önce çocuğun kitabı görebileceği, uzanabileceği en yakın yer yatağının kenarıdır. Bu nedenle kitaplar buraya görülebilecek şekilde yerleştirilmelidir. Ağızlarına sokacakları, sıkıştırıp, sarılıp, buruşturacaklarından kumaş veya yıkanır, silinir özellikteki malzemeden yapılan kitaplar tercih edilmelidir.
Daha büyük bebekler ise özel kitap köşererinden hoşlanırlar. Emekleyerek ya da yürüyerek alçak kitap raflarına ulaşabilecekleri şekilde düzenlenmelidir. Bazı kalın sayfalı ve büyük boy kitaplar bebek grubunda yere açılarak dik olarak yerleştirilebilir. Bu onlar için oldukça ilgi çekicidir. Sakin, oyuncaklardan uzak seçilecek bu köşe halı ile kapı olmalıdır. BÜyÜk boy yatılacak, yaslanılacak minderlerle döşemek bu yaş grubu için uygun olmaz. Çünkü yeni yürümeyi öğrenen bebek bunlara takılıp düşebilir, ayraca yatarak değiloturarak kitap bakmak, onu kucağında tutmak bu yaş çocuğu için daha uygun bir pozisyondur. Bebekler bu ıa~ırlanan köşenin dışına da kitaplarını çıkartabilirler. Oyun malzemeleriyle )ynadıktan sonra yanlarında getirdikleri kitaba tekrar geri dönebilirler. Bebeğin ~erçekten o kitap la işinin bittiğini anladıktan sonra, yetişkin onları kitap köşesine ~el1i götürmeye çocuğu teşvik edibilir. Kitap köşesi, kitapların oda içinde dura:ağı tek yer olarak değil, çocukların istedikleri zaman gidip kitap seçebilecekleri bir yer olarak düşünülmelidir (Schickedanz, 1992).
Daha büyük yaş grubundaki çocuklar (4-6 yaş) bir okul öncesi eğitim kurumuna devam ediyorlarsa kurumda, ayrıca evde de çocuklar için mutlaka bir kitap köşesi düzenlenmdidir. Köşe sessiz ve aydınlık bir yerde olmalıdır. Kitaplar çocukların oturarak veya ayaktayken uzanabilecekleri yükseklikte ve her kitap konulduğu rafta rahatça görülebilecek şekilde yerleştirilmelidir. Bu dönemde çocuk okuma-yazma bilmediğinden kitap ancak kapaktaki resimleriyle tanınır, ilgi uyandırır ve tercih edilir. ılgiyi ilk çeken kitap kapağı olması nedeniyle ister kurumda ister evde olsun bu yaşlar için kitaplar raflara kapakları gözükecek şekilde yan yana açıkça yerleştirilir. Değişik boyuttaki kitaplar konulmalı, kitaplar zaman zaman değiştirilerek yenileri eklenerek ilgi canlı tutulmalıdır. Ayrıca çocuğun ya da çocukların rahatça kitap bakabilmeleri, arkadaşlarına anlatabilmeleri ya da bir yetişkinden kendilerine kitap okumalarını isteyebilmeleri için uygun masa ve sandalyelerin yanı sıra, uzanarak bakmak için bir halı ya da minderler bu köşede bulundurulabilir (Oğuzkan ve diğ., 1981; Tür, 1986; Hamilton ve Flemming, 1990).
Kitaba ilginin uyandırılmasında aile ve öğretmenin de iyi bir örnek oluşturmaları gerekmektedir (şirin, 1994). Evde ve kururnda yetişkinlerin de kütüphanelerinin olması, kitaba olan ilgileri, kitap kullanırken gösterilen olumlu ya da olumsuz davranışlar (sayfa kıvırma, kitabın katlanması, gelişi güzel saklanması, hatta bazı durumlarda yakacak olarak kullanılması vb.) çocuğu da etkilemektedir. Ailesinde kitap okunduğunu gören çocuk kitap okumaya daha ilgili olacaktır. Ayrıca, kitapların yıpranmaması için örnek olan yetişkin, yıprananların onarınıında da çocuğa iyi bir örnek olabilir. Çocukla birlikte yapılan bu onarım faaliyeti kitabı daha da değerli kılmanın yarunda, çocuğu doğru davranışlara . yöneltecek, bir iş başarma duygusu verecek ve yetişkin ile olan iletişimini de l güçlendirecektir.Ayrıca, kitap köşesinde hikiiye kitaplarının yanı sıra değişik konularda bilgi verici kataloglar, dergiler ve kitaplarda bulunabilir. Yeni kitapları tanıtıcı büyük boyafişlerin yer alacağı bir panoda bu köşeye konabilir. Çocukların dinleyecekleri hikiiye kasetleri ve pliiklar varsa bunlar içinde köşede teyp ve pikap bulundurulmalıdır (Hamilton ve Flemming, 1990).
Okul öncesi eğitim kurumunda kitap köşesinden aynı anda birçok çocuk yararlanacağından, çocuklar tarafından çok beğenilen popüler kitaplar birden çok sayıda bulundurulmalıdır. Ayrıca çocuklara yetişkinlerin, kitap seçiminde örnek ve destek olması sağlanmalıdır (Davidson, 1 996)